Johrestiden
up Platt
|
Frühling (1), Ostern (1), Pfingsten (1), Erntefest (1), Advent (1), Weihnachten (4) |
|
|
|
Gälgäusch hüppt all’ in’n Gor’n. Wat deit dor vör een Piepen ut Busch un Hägen jiepen un röppt mie Morr’n vör Morr’n…? Een Blänkern treckt so sien, sleiht um dei Böm sien Rüschen, dor lüchten Diek un Wischen, dei Welt in’n gräunen Schien. Wie swählt un dampt dei Jer. Dat Dörp: rot Kark un Katen, so witt dei blanken Straten, in’n Acker pläugen Pier… Wie still un warm dat Holt. Nu is ierst gor dat Läwen een
Bläuhen un een Wäwen, un nicks is gries un olt. In Busch un Häg un Gor’n is Kwinkeliern un Musiziern, dei Lewark stiggt mit Jubilieren… Wer röppt mie Morr’n vör Morr’n…? |
|
An ’n iersten Sünndag nah Vullmand un Frühjohrsanfang fiern wi ümmer Ostern. Bald is dat’n bäten later, bald’n bäten iere. Die Naam stammt von dei heidnische Frühjohrsgöttin Ostara, dei dei Westgermanen veriehrten. Äwer nich blots dei Namen is ut dei oll Heidentid, ok väl Gebrüke, dei hüt noch läwen, hewwen wi ut dei vörchristliche Tid äwernahmen. Dor ist tauierst einmal dat Osterfüer, wat ok hüt noch up väle Barge anstickt ward. Uns’ Vörfohren veriehrten dei Sünn, un ut Freud’ doräwer dat sei nu wedder höger steeg un Frühjohr warden leet, brennten sei’n Füer aw oder leeten Raed, an dei Stroh un dröög Bessenries bund’n wieren, brennend von’d Barg daallopen. Dei jungen Dierns äwer halen ok hüt noch bi Sünnenupgang Oserwader ut dei klore Bäk un drägen dat stillswigens nah Hus. Wegge sick dormit wascht, dei ward schön un bliwwt gesund. Vör all’n gahn dorvon dei Sünnenplacken weg. Ok’n Appel, an ’n Ostermorgen up nüchtern Magen äten, bringt Gesundheit för ’t ganze Johr. Binah alle Gebrüke wiesen up Frühjohr un Sünnenschien, up dat ni Läwen, wat mit Ostern äwerall upwaakt, henn. |
|
Gun Dag, gun Dag, Fru Bauerin, hett juch oll Kauh noch Fauder in? Wat mökt denn juch oll bunte Hund? Is juch oll Kader noch gesund? Juch oll Däl is holl un boll. Dree poor Eier hewwt ji woll. Fief in ’n Schrapen, Söß in ’n Grapen, Nägen in unse Pingstekiep. Ji ward’ sälig un wi warden riek. Snied uns ’n Stück von ’n Schinken. Dor könn’ wi gaud up drinken. Snied uns ok’n Stück von de Mettewurst Und lasst die kurzen hangen, wir steigen an die langen. Hulle, de bulle up denn’ Disch, hewwen ji keen Eier, so gewwt uns Fisch. Nu lat’ uns hier nich länger stahn, wi mütten hüt ok noch wierer gahn! [Dieser Spruch wurde in Grebs
gesprochen um am Pfingstag Geschenke zu erbitten.] |
|
De Aust Nu geiht’t tau Aust mit Mann un Mus, mit Seißen un mit Harken, Grotmudding mütt alleen tau Hus in Stall un Stuw hüt warken. De Aust is wohrlich wiet un siet för Buer un Jung ’ne hille Tied! Piel gläuht de Sünn von ’n Häben fiern, de Sweit löppt dal de Backen, un Buer un Jung, un Frau un Diern gahn mit ’n verbrennten Nacken. De Aust is wohrlich wiet un siet ’ne heite un ’ne swore Tied! Doch is de Sägen runnermeiht, schier upbunn’n un in Stiegen, denn ward nah Hus hen jucht un kreiht von Lust un Leiw un Friegen. De Aust is wohrlich wiet un siet för olt un jung de schönste Tied! |
|
Is Schummerstun’
un is Advent, Bötefür De Abendör is gläunig rot. Un in den’ Schostein rust de Wind. Ik sitt bi Oma’n up den’ Schoot. „Kumm, ik vertell di wat, min Kind“, seggst du tau mi un hölst min Händ. „is Schummerstun’ un in Advent.“ Dat is so still, so musingstill, De olle Klock, de tickt un tickt. De Karer up de Dörensüll ögt
nah den’ Mand, de dörch dat Finster kickt. Un snurrt em tau, as wenn hei’t kennt: Is Schummerstun’ un
is Advent! De Lichter an den’ Füchtenkranz, de Kugels un de grode Steern, de smieten so’nen warmen Glanz, as wenn ’s up’n Hilligabend weern. Man – bit de Dannenboom ierst brennt, is’t Schummerstun’
un is Advent! |
|
Bratappel un Paepernoet Bratappel moeg’n sei all so giern, Dei Vadder, Mudder, Jung un Diern, Bratappel, saftig, hei tun brun, Von’n Boskoppboom an’n Spraekeltun. Sogor lütt Fritzing. ierst twee Johr, Un müt dat Snacken noch nich recht klor, Bratappeläten kann ok hei An’n Winterab’nd bi Storm un Snei. Holl hult dat Füer von Bäukenklob’n Denn in den ollen Kachelab’n, Un Größing mütt von’n Waud vertell’n Un lat’n „hau-wau“ dei Jagdhunn’ bell’n. Dei Mudder oewer halt’ne Schal Müt Paepernoet von’t Eckschapp dal Un meent vergnäugt in iehren Sinn: „Bratappel dörb’n ahn Noet nich sein, Se ierst gäb’n uns up’t allerbest Denn’ Vörgesmack up’t Wihnachtsfest!“ Wihnachten Ick wünsch ok fröhliche Wihnacht, Gesundheit un Fräden, väl Glück un een langes Läben un dornah de ewige Säligkiet, Amen! Julklapp, Hans Rebs Wer is dat, dei dor luthals röppt, wer is dat, dei mien Däl lang löppt - ? Julklapp! Dor rummst wat dal, wer keem in ’t Hus? Dat is nich Katt, un is nich Mus. Julklapp! Nu slurrt un rumpert an de Dör un steiht gor still un steiht dorvör. Julkapp! Hurr’ – flüggt vörbie un wie dat sust, un eener röppt ut alle Pust: Julklapp! Een Schachtel is’t, rund wie en Tüt müt Bänner, wat woll dit bidüt’t - ? Julklapp! Ick pack dat ut, ick kiek dat an, hier steiht: „Dit schickt dei Wihnachtsmann!“ – Julklapp! In ’n Dannengräun liggt dor verquanz – vör mie – een lütten Hiringsswanz…! Julklapp! Dei lütt Wihnachtsmann, Richard Giese Nu kiekt doch blots dit’n Kierl juch an, Is dat förwohr nich’n statschen Mann? Hett üm den Buk ’n dicken Strang, Dei em dei Büx höllt, wiet un lang. Wild wast’n Bort em üm’t Gesicht, As’n Kattenfell, so witt un dicht. Un ierst sien Stäwel, zapperlot, Dei sünd woll twintig Miel tau grot! As Elwkaehn führn’s em dörch den Snei, Un beide Snuten sünd intwei. Sien Haut is as’n Rägendack Un blots in’t Köppels ’n bäten lack. Hei stampt dörch Snei un Dreck un Schiet, Ja, ja, sien Weg is deip un wiet. Un dorbi släpt hei swore Last, Hett’n prallen Thomassack up’n Ast, ’n Sack mit Pierd un Käuh un Schap, Grient dor sogor nich ok noch’n Ap? Un Autos, Wagens un’n poor Schäp, Twei Iserbahnen un ’ne Swäp, Ick kann’t nich all vertellen mal, Wat hei dei Strat släpt up un dal. Dei Hauptsak aewer von den Tand Is doch dei Raud in sien lütt Hand, Sei ist dat Zepter, ji verstahn, Von’n lütt’n un groden Wihnachtsmann! |
|
wird
fortgesetzt |